I. Tổng quan về Fibonacci

1. Fibonacci trong chứng khoán là gì

Fibonacci là một chỉ báo trong phân tích kỹ thuật có nguồn gốc từ một lý thuyết toán học của Leonardo

Fibonacci sống ở thế kỷ 12. Theo lý thuyết này, Fibonacci là một chuỗi các chữ số, bắt đầu là 0 và 1, các số phía sau là tổng 2 số đứng liền trước.

Trông dãy số như thế này: 0, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233, 377, 610...

Từ dãy số này, nguời ta chia các số trong dãy số cho nhau và phát hiện ra các tỷ lệ: 161.8% (là tỷ lệ vàng), 23.6%, 28.2%, 61.8%.
Các tỷ lệ này một cách tình cờ rất phổ biến trong tự nhiên và người ta nghĩ rằng nó là các mức nổi bật trong giao dịch & phân tích kỹ thuật. Về cơ bản, có 3 mức quan tọng được sử dụng là 23.6%, 38.2%, 61.8%. Mặc dù mức 50% không phải là một tỷ lệ được tìm thấy trong chuỗi Fibonacci nhưng nó rất quan trọng và được sử dụng rộng rãi.

2. Các loại Fibonacci

Có 3 loại Fibonacci thường được dùng:

Fibonacci retracement (Fibonacci thoái lui)

Fibonacci fans (Fibonacci quạt)

Fibonacci arc (Fibonacci vòng cung)

Và còn một số loại Fibonacci nữa như fibonacci mở rộng, fibonacci vùng thời gian, fibonacci hình
xoắn ốc...

3. Ý nghĩa của fibonacci trong phân tích kỹ thuật

Vì những lý do không thực sự rõ ràng, các tỷ lệ Fibonacci đóng vai trò quan trọng trong cách vận động của giá, cũng như cách nó xuất hiện trong tự nhiên và có thể được sử dụng để xác định các điểm quan trọng trong quá trình di chuyển của giá.

Fibonacci retracement được sử dụng rộng rãi nhất trong các loại Fibonacci. Điều này một phần là do sự đơn giản và khả năng ứng dụng của nó vào hầu hết các tài sản. Chúng có thể được sử dụng để xác định các mức hỗ trợ, kháng cự, đặt lệnh dừng lỗ hoặc xác định giá mục tiêu.

4. Nhược điểm của Fibonacci

Mặc dù các mức Fibonacci chỉ ra các điểm hỗ trợ hoặc kháng cự tiềm năng, nhưng không có sự bảo đảm nào là giá sẽ phản ứng tốt với các mức đó. Đây là lý do tại sao người ta kết hợp

Fibonacci với các tín hiệu khác.

Một trong những phản ánh tiêu cực khác với Fibonacci là có quá nhiều đường cản giá. Theo đó, giá sẽ thường xuyên đảo qua lại tại những đường này. Và điều này sẽ làm cho các trader không xác định được đâu là ngưỡng cản hiệu quả nhất để cân nhắc trong bài toán của họ.

II. Áp dụng thực tế công cụ Fibonacci để xác định điểm chốt lời

Điểm mạnh của công cụ Fibonacci chính là khả năng dự đoán các ngưỡng có thể xảy ra các điểm đảo chiều trong một xu hướng vận động của giá. Chỉ cần 02 điểm, đỉnh và đáy việc xác lập một kịch bản vận động của xu hướng giá tương lại được xây dựng khá cụ thể và rõ ràng. Cách sử dụng công cụ Fibonacci cũng rất đơn giản bằng cách nhấp giữ chuột từ đỉnh cao và kéo thả tại vùng đáy được giả định là vùng giá sẽ hồi phục từ đây đi lên.

Trong trường hợp của cổ phiếu PPC, sau khi xác định vùng đỉnh tại giá 21k vào thời điểm đầu năm 2018 và dự đoán đáy đang hình thành tại vùng 15k thì một kịch bản với các ngưỡng kháng cự được thiết lập. Trong đó, các ngưỡng kháng cự tại các mức Fibo 38,2%, 50%, 61,8%, 100% là các mức giá mà tại đó khả năng đảo chiều giảm có thể sẽ xảy ra với giá của PPC.

Với kịch bản này, các ngưỡng Fibonacci được xác định như các ngưỡng kháng cự tiềm năng và dựa theo đó là các ngưỡng giá để có thể chốt lời. Quan sát diễn biến giá của cổ phiếu PPC, có thể thấy được sự vận động rất sát giữa đường giá và các ngưỡng Fibonacci. Như vậy, sau mỗi nhịp tăng, giá có thể đảo chiều giảm và hướng trở lại các ngưỡng kháng cự gần nhất mà vừa vượt qua và hiện trở thành ngưỡng hỗ trợ ngắn hạn. Nếu tận dụng các nhịp điều chỉnh, nhà đầu tư sẽ rất chủ động với việc mua và chốt lời và tiếp tục chu kỳ này khi vùng đáy lại xuất hiện. Điều này đặc biệt có ý nghĩa đối với nhóm nhà đầu tư có chiến lược giao dịch bám theo xu hướng.

Một quy luật được đúc kết cho thấy rằng, các ngưỡng Fibonacci càng lớn càng tiềm ẩn rủi ro đảo chiều mạnh hơn và thậm chí là khiến xu hướng giá tăng bị bẻ gẫy. Với đồ thị cập nhật cho PPC ngưỡng kháng cự tương lai tiếp theo sẽ là kháng cự tạo bởi Fibonacci 100%, tương đương vùng đỉnh cũ đầu năm 2018.

Theo đó, mức giá 21k có thể sẽ là vùng chốt lời mạnh tiếp theo của nhà đầu tư trong tương lai và chờ đón một nhịp điều chỉnh mới để đánh giá lại cơ hội cho nhịp đầu tư khác với PPC hoặc chuyển sang các cơ hội với cổ phiếu khác có dư địa tăng giá hấp dẫn hơn.

Như vậy, với công cụ Fibonacci nhà đầu tư hoàn toàn chủ động trong việc lên kế hoạch mua và bán chốt lời. Đây là lợi thế rất lớn khi tham gia đầu tư cổ phiếu trên thị trường chứng khoán đặc biệt là trong các giao dịch ngắn hạn với tần suất liên tục.

Nguyễn Văn Quý - Bộ phận chiến lược thị trường
Công ty cổ phần chứng khoán TP. Hồ Chí Minh HSC